Hoe weet je of je vliegangst hebt?
Het stomme is, er is nooit wat gebeurd waardoor ik vliegangst ontwikkeld heb. Ik heb het gewoon zo lang ik me kan herinneren en ik denk dat het voort vloeit uit mijn meerdere angsten bij elkaar: hoogtevrees, overgeefangst (hoe vaak hoor je niet dat mensen overgeven door turbulentie?) en het gevoel de controle compleet uit handen te moeten geven. Sinds ik mij realiseerde dat ik er angst voor heb, is het met elke keer vliegen ook erger geworden. Zelf zou ik nooit bedenken om ergens heen te vliegen: ik zit liever een hele dag in de auto of ga er liever met de trein heen. Ik ben al bijna 8 jaar samen met mijn man, en hij is als ware wereldreiziger juist een enorme vakantieliefhebber en gaat het liefst met het vliegtuig. Ongeveer een keer per 1,5 / 2 jaar gaan wij dan ook samen op (vlieg) vakantie. Alle andere vlieguitjes mag hij lekker met vrienden doen. Die 1x vliegen per 1,5 á 2 jaar is voor mij meer dan voldoende en kost me wekenlange mentale voorbereiding die ik zeker niet te vaak wil hoeven treffen. Dit is hoe ik weet dat ik vliegangst heb (wie weet herken je je hierin):
- Vanaf het moment dat er een vakantie geboekt is of ik weet dat ik binnenkort ga vliegen, denk ik er vrijwel dagelijks aan. Het geeft me de zenuwen als ik mezelf weer in een vliegtuig zie stappen en in de weken voorafgaand aan vliegen droom ik vaak meerdere keren dat er een vliegtuig neerstort.
- Dagen voor het vliegen krijg ik een enorm nerveus gevoel als ik eraan denk en op de dag van het vliegen zelf wordt ik ook nog nerveus dat ik (9 van de 10 x) naar Schiphol moet. Ohja, nog een 'angst' vergeten te vermelden: ik ben als de dood voor aanslagen in grote ruimtes. Als iemand kwaad wil zouden ze bij Schiphol aan het goede adres zijn 😖
- Het moment dat we gaan boarden voel ik voor het eerst paniek omdat ik me realiseer: ik kan niet meer terug.
- Het moment dat we gaan taxiën begint vaak mijn hele lichaam te tintelen, wordt ik licht in mijn hoofd en merk ik al dat ik mijn ademhaling moeilijk onder controle krijg.
- Het moment dat het vliegtuig inééns vaart maakt om te gaan opstijgen is doorgaans het moment dat ik het echt compleet kwijtraak: de tranen schieten in mijn ogen, scenario's dat we niet goed van de grond af komen of kort daarna neerstorten schieten door mijn hoofd en ik begin vaak te hyperventileren. Het kost me dan alle moeite om niet te huilen en merk vaak dat ik door mijn hoge hartslag en paniek in mijn lijf bijna het gevoel heb dat ik out ga. Het voelt vaak alsof er een enorm strakke band om mijn middel getrokken wordt (door het hyperventileren) en dat is echt een vreselijk onaangenaam gevoel.
- Eenmaal in de lucht is door alle spanning in mijn lijf de bloedtoevoer naar o.a. mijn armen niet meer optimaal en die verkrampen dan ook vaak, waardoor ik mijn armen, handen en vingers niet goed kan bewegen. Zo gauw we eenmaal RECHT vliegen zwakt dit allemaal af, om vervolgens weer te beginnen bij het landen.
Als ik dit zelf zo lees, denk ik: waarom doe ik mezelf dit altijd aan? Aan de andere kant weet ik: alles wat ik hier benoem en mijzelf in mijn hoofd haal (neerstorten, alles bedenken wat maar fout kan gaan) dat haalt niemand anders in mijn hoofd dan ikzelf. Nu ik zwanger ben en ik door mijn schoonouders mee op vakantie genomen werd, wilde ik ook niet afslaan, maar ivm mijn zwangerschap maakte ik mij wel meer zorgen.
Hoe mijn zwangerschap mijn vliegangst verminderde (Tips om jezelf rustig te krijgen)
Het bovenstaande plaatje schetste ik ook aan mijn verloskundige, omdat ik eerlijk wilde horen in hoeverre dit level van stress en lichamelijke klachten gevaarlijk zouden zijn voor mijn zwangerschap. De verloskundige zei: in oorlogssituaties, waar vrouwen een hele zwangerschap lang onder nog meer stress leven, worden ook gewoon gezonde kinderen geboren. Deze kortdurende stress is dus niet direct gevaarlijk. Dat antwoord hielp me al enorm, want als de verloskundige het had afgeraden was ik niet mee op vakantie gegaan. Maar aan de andere kant: dan had ik niet alles op alles gezet om deze mentale struggle zelf te overwinnen. Zo heb ik mijn vliegangst overwonnen / sterk verminderd:
- Ik ben weken van te voren bewust op mezelf gaan inpraten. Telkens als ik merkte dat ik een negatieve gedachte toeliet in mijn hoofd, pakte ik mijn notities in mijn telefoon erbij. Daar stond in:
- De enige die jou angst aanpraat, ben jij zelf. De enige die deze angst uit je hoofd kan zetten ben jij zelf
- Je angst is niet reëel: er is nooit iets gebeurd om bang te hoeven zijn voor vliegen. De kans dat een je met een auto verongelukt is 1 op 6000. De kans dat je omkomt bij een vliegtuigcrash is 1 op 11 MILJOEN. Vliegen is dus véél veiliger. Je stapt ook bij iemand in een auto zonder na te denken, dus stap ook in een vliegtuig zonder na te denken.
- Elke keer dit lezen bij een negatieve gedachte aan vliegen her programmeerde mijn gedachten als het ware. Ik kon ze tijdens het vliegen niet 100% onderdrukken, maar het schoof wel veel makkelijker naar de achtergrond.
- Ik probeerde me te realiseren: als ik gestresst raak, in paniek ben, ga hyperventilleren en daardoor lichamelijke klachten krijg, heb ik niet alleen mezelf ermee maar óók de baby. Zij kan hier niets aan doen. Zij mag hier geen last van hebben. Kortom: ik moest en zou mijzelf vermannen.
- De verloskundige zei: dit is net als met bevallen (daarom zag ik dit als een goede oefening) de kunst van het ademhalen: heb je je ademhaling onder controle, dan heb je jezelf onder controle. Laat je jezelf hyperventilleren, dan raak je de controle kwijt. Het zat 'm voor mij deels in afleiding en deels in mezelf dwingen mijn ademhaling onder controle te houden. Ik heb met het opstijgen een liedje opgezet waar ik de meest positieve herinneringen aan heb. Ik liet het scherm van mijn telefoon aan waardoor ik de seconden en minuten dat het liedje afspeelden kon zien. Dit heb ik dus van te voren geoefend: ik begon op de maat van dat liedje 3 seconden lang heel diep in te ademen, en vervolgens 3 seconden uit (gelukkig is een vliegtuig redelijk gehorig want waarschijnlijk deed ik dit best luid om de focus voor mezelf erin te houden😂) Zo hoorde ik dus én een liedje met songtekst die afleidden van mijn gedachten én ik dwong mezelf heel ritmisch adem te halen precies op de seconden die ik in beeld zag. Ondertussen was ik nog steeds nerveus en ging mijn hartslag omhoog, maar ik bleef ADEM HALEN. Ik hyperventileerde niet. Het hele taxieen en opstijgen lang heb ik mezelf gedwongen op dat ritme adem te halen, om naar de songtekst te luisteren en ik heb mijn ogen geen seconde van mijn telefoonscherm laten gaan. Omgevingsgeluiden heb ik dan ook niet gehoord. Een aantal keer spookte een milliseconde een eng beeld door mijn hoofd, maar daar was niet lang ruimte voor: ik moest op de seconden letten. Ik hoorde weer het vrolijke liedje, de songtekst, merkte dat ik mijn ademhaling onder controle bleef houden... ondertussen overviel me een gevoel van trots! Dit had ik nog nooit meegemaakt zo lang ik mij kon herinneren.
Nadat we eenmaal goed en wel in de lucht waren keek ik pas op en constateerde ik dat het redelijk goed ging, maar achteraf gezien kan ik zeggen: dit ging top! Ja, er waren nog zenuwen. Maar ik had ze onder controle, ik zat in mijn bubbel. Ik zat de hele tijd van taxiën en opstijgen met mijn hand op mijn buik en voelde al gauw allemaal tevreden schopjes van dat kleintje in mijn buik die géén last had van mijn stress of paniek. Paniek heb ik dus ook niet gehad. En daarmee kan ik zeggen: ik heb mijn vliegangst zelf grotendeels overwonnen door mentaal sterker te worden. Ik realiseer me nu hoeveel invloed je gedachten hebben. Wat jij denkt, zit in jouw hoofd, door niemand anders dan jij zelf. Dat heb ik dus om kunnen draaien door mijn gedachten te verzetten, mezelf af te leiden en mezelf te dwingen op mijn ademhaling te letten.
Dat is dan ook mijn beste advies als jij ook vliegangst hebt, maar desondanks toch gaat vliegen. Realiseer je dat jij je gedachten als enige kan beïnvloeden. Ademhaling = key en afleiding gaat je ook zéker helpen!💪
Een reactie posten